پرسش از ما، پاسخ از شما: مشکلات حل نشده بشر که جای پژوهش دارند؟

هر بار که بحث پایان‌نامه چه برای خودم یا برای دانشجویان پیش می‌آید، این سؤال ذهنم را درگیر می‌کند که چه مشکلاتی از بشر هست که هنوز حل نشده و جای تحقیق دارد که روی آن کار کنیم که حداقل یک سنگی از جلو پای بشریت برداشته شود؟

من به برخی از این موارد اشاره می‌کنم، شما هم اگر موردی به ذهنتان رسید، لطفاً بیان کنید. دقت کنید که منظور ما معماهای حل‌نشده بشر نیست بلکه مشکلاتی که او را آزار می‌دهد و هنوز راه حلی برای آن پیدا نشده.

چند نمونه از مشکلات حل‌نشده بشر:

۱- برق بی‌سیم:

یعنی اگر من یک عکس از زیرِ میزم بگذارم که ببینید چقدر سیم اینجا هست، شگفت‌زده می‌شوید!

هر چند ما توانسته‌ایم برق را تا چند سانتی‌متری به صورت بی‌سیم منقل کنیم، اما هنوز با آن حالتی که باعث شود سیم‌های برق عملاً از خانه حذف شود، خیلی فاصله داریم!

ما فعلاً توانسته‌ایم برق را کمی بی‌سیم کنیم و از طرفی توانسته‌ایم با تکنولوژی پاورلاین برق را هدفمند کنیم و به یکی از نودهای شبکه بفرستیم. باید یک روز را تصور کرد که یک دستگاه شبیه AccessPoint در خانه‌ها قرار می‌گیرد و به جای انتقال بی‌سیم امواج رادیویی به گوشی‌ها و دیگر دستگاه‌ها، برق به صورت بی‌سیم به آن‌ها منتقل می‌شود.

سمیناری در TED که حدود ۸ سال پیش نویدهای برق بی‌سیم را داد:

۲- هدایت بی‌سیم صدا:

اگر شما و یکی دیگر از اعضای خانواده جلو تلویزیون باشید، اگر یکی از شما بخواهد صدای تلویزیون را زیاد کند و دیگری نخواهد صدا را بشنود، نمی‌شود! ما هنوز نتوانسته‌ایم صدا را به طور بی‌سیم به نقطه دلخواهمان منتقل کنیم. (البته فعلاً به هندزفری و امثالهم رسیده‌ایم اما اینکه بدون نیاز به دستگاه، بتوان صدا را به شخص خاصی رساند ممکن نیست)

منابع صوتی ما فعلاً همه در اصطلاح Omni هستند. یعنی در همه جهات حرکت می‌کنند. باید یک روز را تصور کرد که تلویزیون مثلاً چهار بلندگو داشته باشد که هر بلندگو فقط به یک نفر که دقیقاً روبه‌روی آن بلندگو نشسته صدا را منتقل کند یا در حالت پیشرفته‌تر، حتی لازم نباشد که شخص روبه‌روی آن بلندگو نشسته باشد. هر اسپیکر را به یکی از اعضای خانواده منتسب می‌کنیم. او اگر خواست که اسپیکرش را روشن می‌کند تا از تلویزیون استفاده کند وگرنه خاموش می‌کند و هیچ صدایی از تلویزیون نمی‌شنود.

۳- معمای خواب و روح:

ما تقریباً هیچ چیز درباره خواب و روح نمی‌دانیم. هر چند طبق آیات قرآنی ظاهراً بشر هرگز نخواهد توانست درباره روح چیزی بداند: «وَ يَسْئَلُونَكَ عَنِ الرُّوحِ قُلِ الرُّوحُ مِنْ أَمْرِ رَبِّي وَ ما أُوتيتُمْ مِنَ الْعِلْمِ إِلاَّ قَليلاً» (از تو درباره روح سؤال می‌کنند، بگو «روح از امر پروردگار من است» و به شما جز اندکی از علم داده نشده است) اما به هر حال، این هم یکی از موضوعاتی است که جای پژوهش علمی دارد.

ما هنوز چیزی درباره خواب نمی‌دانیم. اینکه واقعاً خواب‌ها چطور شکل می‌گیرند؟ گاهی من یک فیلم سینمایی کاملاً جدید و جذاب را در خواب می‌بینم! این‌ها از کجا می‌آیند؟ و خیلی سؤالات دیگر درباره خواب که هنوز بی‌پاسخ مانده.

۴- شناسایی اشخاص از طریق امواج رادیویی:

من خودم یکی از سوژه‌های مورد نظرم برای ارشد همین بود و استاد پایان‌نامه هم چقدر استقبال کرد اما خوب، دیدم کشورهای پیشرفته هم هنوز ایده‌ای در این زمینه ندارند و این یعنی کار ساده‌ای نیست... اینکه شما بدون نیاز به هیچ وسیله‌ای که به کاربر متصل باشد (مثل برچسب RFID و امثالهم) بتوانید از طریق تغییر امواج رادیویی حضور یک شخص خاص را تشخیص دهید.

من قصد داشتم در آن پایان‌نامه این را ثابت کنم که بدن هر انسانی می‌تواند مثل یک برچسب RFID عمل کند یعنی یک موج رادیویی با فرکانس خاصی از خود ساطع کند یا به یک موج رادیویی با فرکانس خاصی پاسخ دهد. (یعنی Passive RFID یا Active RFID)
و من مطمئنم بشر یک روز این ایده من را تأیید خواهد کرد...

بارها شده که مثلاً گوشی شما در اتاق است و شما در آشپزخانه و در این حالت یک پیامک آمده یا گوشی زنگ خورده و شما چون نبوده‌اید متوجه نشده‌اید. مثلاً ساعت‌ها بعد تازه گوشی را چک می‌کنید و می‌فهمید آن زمان یک پیامک آمده. اگر گوشی به فناوری تشخیص حضور بی‌سیم مجهز می‌بود، می‌فهمید که شما الان در اطرافش نیستید. بنابراین، صدای رسیدن پیامک جدید را تا زمان حضور شما به تأخیر می‌انداخت... (الان تنها کاری که گوشی‌هایی مثل آیفون انجام داده‌اند این است که اگر صدای پیامک را پخش کردند و شما گوشی را چک نکردید، دو سه دقیقه بعد هم یک بار دیگر صدای نوتیفیکیشن را پخش می‌کنند...)

۵- انتقال بو:

ما با این همه پیشرفت، هنوز نتوانسته‌ایم راهی برای انتقال بو به یک نقطه دیگر پیدا کنیم. آیا یک روز عطرفروشی‌های آنلاین یک دکمه‌ی Demo خواهند داشت که با کلیک روی آن بوی آن عطر از دستگاهی کنار کامپیوتر شما پخش خواهد شد و اگر پسندیدید سفارش می‌دهید؟

البته این بحث تا حدودی به انتقال اشیاء هم مرتبط است که من در مطلب «آیا یک روز تخت ملکه سبا در یک چشم به هم زدن منتقل خواهد شد؟» در موردش صحبت کرده بودم.

شما چه مشکلاتی در زندگی دارید که فکر می‌کنید «حل‌نشده» است؟

موفق باشید؛
حمید رضا نیرومند